Programy OA
Programy publikowania otwartego dostępne w UMG
Autorzy afiliowani przy Uniwersytecie Morskim w Gdyni mają możliwość publikowania artykułów w modelu Open Access (OA) bez ponoszenia opłat, w ramach programu otwartego publikowania Wirtualnej Biblioteki Nauki (finansowanej przez MNiSW).
1. Artykuł wysyła do wydawnictwa tzw autor korespondencyjny czyli afiliowany w UMG pracownik, który jest autorem lub współautorem publikacji. Wydawnictwo kontaktuje się z nim odnośnie decyzji w jakim modelu ma być opublikowany artykuł. Autor wybiera jeden z dwóch poniższych modeli:
- model Open Access (OA) – za opublikowanie artykułu opłatę ponosi autor lub MNiSW jeśli autor skorzysta z programu publikowania otwartego. Pełna treść artykułu jest dostępna dla wszystkich użytkowników.
- model subskrypcyjny – opublikowanie artykułu jest bezpłatne. Streszczenie artykułu jest dostępne dla wszystkich użytkowników, a pełna treść po uiszczeniu dodatkowej opłaty.
2. Wydawnictwo ponownie kontaktuje się z autorem korespondencyjnym, gdy artykuł przejdzie proces recenzji (najczęściej trwa on od 3/6 miesięcy do 1,5 roku) i informuje czy artykuł będzie wydany bezpłatnie w ramach programu publikowania otwartego. Jeżeli pula tego programu jest wyczerpana autor podejmuje decyzję o tym czy wydać artykuł odpłatnie w modelu Open Access czy bezpłatnie w modelu subskrypcyjnym.
Program publikowania otwartego Elsevier w ramach licencji krajowej
Program został uruchomiony z pulą 1084 artykułów na 2025 r. Do programu uprawnione są artykuły przyjęte do publikacji w bieżącym roku po podpisaniu umowy i nie ma znaczenia data wysłania artykułu do czasopisma. Wydawca nie przewiduje możliwości retroaktywacji artykułów, programem będą mogły być objęte tylko artykuły przyjęte do publikacji po uruchomieniu programu. Afiliacja autorów w programie Elsevier jest weryfikowana przez lokalnych administratorów w instytucjach.
Czasopisma hybrydowe objęte programem w 2025 r.
Programy obejmują następujące typy artykułów: Case Reports, Data, Full Length Articles, Micro Articles, Software, Reviews, Replication Study, Short Communications, Short Surveys, Videos, Practice Guidelines i Protocols, patrz opis typów.
W ramach programu w 2025 r. można opublikować artykuł zaakceptowany do publikacji (chodzi o akceptację po recenzjach i poprawkach) w okresie trwania programu tj. 06.05.2025-31.12.2025 r., pod warunkiem że pula programu nie jest jeszcze w tym momencie wyczerpana. Autor korespondencyjny, którego artykuł został zrecenzowany i zaakceptowany do publikacji, otrzymuje od Elsevier link do formularza Rights and Access. Formularz służy do wyboru publikacji w modelu subskrypcyjnym lub otwartym (gold open access) oraz umożliwia skorzystanie z programu dla polskich autorów. W formularzu należy wskazać organizację, która powinna być zgodna z afiliacją lub jedną z afiliacji przypisanych do autora korespondencyjnego na stronie tytułowej artykułu. Jeśli organizacja, czasopismo, data akceptacji oraz typ artykułu spełniają kryteria programu, a pula programu jest nadal dostępna w momencie wypełniania formularza, to formularz automatycznie wyświetli autorowi opcję publikacji otwartej w ramach programu i zwolnienia z opłaty APC, patrz prezentacja formularza dla programu. Po wyczerpaniu dostępnej puli formularz oferuje publikację w modelu subskrypcyjnym lub w modelu otwartym na koszt autora.
Program publikowania otwartego Springer w ramach licencji krajowej
Program został uruchomiony z pulą 1378 artykułów na 2025 r. Wydawca nie przewiduje możliwości retroaktywacji artykułów, programem będą mogły być objęte tylko artykuły przyjęte do publikacji po uruchomieniu programu. Afiliacja autorów w programie Springer jest weryfikowana wyłącznie przez lokalnych administratorów w instytucjach.
Czasopisma Springer objęte programem – katalog 2025
Prezentacja formularza dla autorów Open Access Systems Solution
Program umożliwia autorom afiliowanym w UMG publikowanie artykułów otwartych w hybrydowych czasopismach Springer. W ramach programu dostępne jest także 47 czasopism, które od 2022 roku zmieniły model z hybrydowego na całkowicie otwarty. Koszty publikacji artykułów w ramach programu (Article Processing Charge) są pokrywane z opłaty za licencję krajową Springer ze środków MNiSW.
Program obejmuje obecnie 1959 czasopism hybrydowych z podstawowej kolekcji Springer, 33 czasopism otwartych Springer (które po 2022 roku zmieniły model z hybrydowego na całkowicie otwarty, patrz informacje w katalogu w kolumnach “Publishing Model” oraz “Important Note”) oraz 20 czasopism hybrydowych ADIS, patrz katalog 2025. Autorzy, który wysyłają swoje artykuły do czasopism całkowicie otwartych objętych programem powinni liczyć się z ryzykiem, że artykuł zostanie zaakceptowany po wyczerpaniu puli z 2025 r. i będzie musiał być sfinansowany przez autora (w przypadku czasopism hybrydowych pozostaje jeszcze opcja publikacji subskrypcyjnej). Program nie obejmuje pozostałych czasopism otwartych SpringerOpen oraz BioMed Central.
Program obejmuje artykuły typu OriginalPaper, ReviewPaper, BriefCommunication oraz ContinuingEducation. Program nie obejmuje EditorialNotes, News, Letters. W ramach programu pokrywana jest opłata Article Processing Charge, ale nie są pokrywane opcjonalne opłaty dodatkowe za kolorowe rysunki itp. Uwaga: czasopismo Advances in Therapy pobiera obowiązkową opłatę dodatkową Rapid Service Fee, która nie jest pokrywana z programu. Jest to jedyne czasopismo w programie stosujące taką obowiązkową opłatę.
Po przyjęciu artykułu do publikacji autor korespondencyjny otrzymuje email, który zawiera link służący do zakończenia procesu publikacji. Link prowadzi na stronę, na której należy kliknąć ‘Request login email’ (patrz prezentacja, str. 3), po czym autor otrzyma drugi email z linkiem do formularza Open Access Systems Solution. W formularzu autor korespondencyjny musi wskazać swoją afiliację (patrz prezentacja, str. 5) na liście, która zawiera instytucje objęte umowami na publikowanie otwarte ze Springerem. Wybrana afiliacja musi być jedną z afiliacji autora podanych w artykule. Na liście w formularzu występują nazwy angielskie polskich instytucji, ale wybór z tej listy służy wyłącznie potwierdzeniu afiliacji przez autora, natomiast w artykule może występować nazwa instytucji w dowolnej wersji językowej. Jeśli w momencie wypełniania formularza pula artykułów w programie na danych rok nie jest jeszcze wyczerpana i system rozpozna wybraną instytucję jako należącą do programu, to formularz wyświetli informację “Open access at no cost to you” (patrz prezentacja, str. 6), która dotyczy umowy krajowej obejmującej wszystkie polskie instytucje akademickie zgłoszone do licencji Springer. Po kliknięciu w ‘Yes, submit for approval’ informacja o artykule zostanie wysłana do lokalnego administratora w instytucji w celu weryfikacji afiliacji. O wyniku weryfikacji autor zostanie powiadomiony emailem (patrz prezentacja, str. 9). Akceptacja publikacji w programie OA oznacza, że koszt publikacji zostanie pokryty z opłaty za licencję krajową wniesioną do Springera przez ICM i finansowaną ze środków MNiSW.
Opisana powyżej procedura jest wykorzystywana przez Springera do obsługi większości czasopism hybrydowych, za wyjątkiem ok. 100 czasopism, które w katalogu 2025 w kolumnie “Standard Hybrid Specific Workflow” mają oznaczenie “non-standard”. W przypadku tych czasopism autor korespondencyjny otrzyma specjalne instrukcje postępowania od redakcji. Ponadto formularz Open Access Systems Solution oferuje jedynie standardowy typ licencji otwartej CC-BY, która jest zgodna z planem S i rekomendowana przez WBN. Jeśli jednak autor chce opublikować swój artykuł na licencji CC-BY-NC, to powinien to zgłosić do wydawnictwa na adres ORSupportspringernature.com w momencie lub zaraz po pierwszym wysłaniu artykułu do czasopisma. Po akceptacji takiego artykułu autor otrzyma od wydawnictwa specjalny formularz dla niestandardowej licencji. W opisanych powyżej przypadkach niestandardowych informacja o artykule jest także wysyłana do lokalnego administratora w instytucji w celu weryfikacji afiliacji.
Program publikowania otwartego w ramach licencji konsorcyjnej T&F 2024-2026
Program został uruchomiony z pulą 137 artykułów. ICM spodziewa się, że pula ta zostanie wyczerpana przed końcem 2025 r. na artykuły bieżące, w związku z tym nie jest planowana retroaktywacja artykułów opublikowanych w 2025 r. przed uruchomieniem programu.
Program obejmuje wszystkie czasopisma hybrydowe („Open Select”), patrz wykaz 2025 r., w tym najbardziej poczytne czasopisma, które są dodatkowo wymienione w zakładce “High Impact”. Aktualny wykaz czasopism Open Select można wygenerować na stronie wydawcy, gdzie należy zaznaczyć status „Open Select” oraz wydawnictwa ”Routlege” oraz„Taylor&Francis” (nasza licencja nie obejmuje czasopism o statusie “Full open access” ani wydawnictwa „Dove Press”). Program obejmuje określone typy artykułów. Program pozwala na publikację bez opłat dla autorów określonej liczby artykułów przyjętych do publikacji (“accepted”) w bieżącym roku, a pula artykułów jest wspólna dla wszystkich instytucji uczestniczących w programie.
Po uruchomieniu programu publikowania system wydawcy będzie automatycznie kwalifikował artykuły, które mogą zostać opublikowane w ramach programu, na podstawie afiliacji podanej przez autora korespondencyjnego na etapie składania artykułu (“submission”), tytułu czasopisma oraz typu artykułu. Ta wstępna kwalifikacja będzie się odbywała zaraz po akceptacji artykułu do publikacji i w tym momencie system będzie też sprawdzał, czy nie jest jeszcze przekroczona pula artykułów w programie na dany rok oraz, w przypadku artykułu w czasopiśmie z grupy “High Impact”, czy nie jest przekroczona pula artykułów dla tej grupy na dany rok. Jeśli artykuł zostanie zakwalifikowany do programu, to autor otrzyma email od wydawcy z informacją o takiej możliwości oraz drugi email z linkiem do formularza umowy “Author Publishing Agreement”, patrz prezentacja dla autorów. Jeśli autor zaznaczy w formularzu, że chce skorzystać z programu, to artykuł zostanie następnie skierowany do administratora w ICM, który w porozumieniu z instytucjami uczestniczącymi w programie będzie weryfikował afiliację autora i akceptował lub odrzucał artykuł do/z programu. W przypadku odrzucenia artykułu, system wydawcy poprosi autora o ponowne wypełnienie formularza umowy i wybór publikacji otwartej na własny koszt albo w modelu subskrypcyjnym.