Absolwenci PSM na uchodźstwie
Wodowanie "Słownika biograficznego absolwentów Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni na uchodźstwie 1940-1945"
Po zakończeniu części oficjalnej Święta Szkoły w dniu 8 grudnia 2023 roku, odbyło się „wodowanie" „Słownika biograficznego absolwentów Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni na uchodźstwie 1940-1945" autorstwa Małgorzaty Sokołowskiej i Joanny Stasiak. Matką chrzestną książki została Pani Maria Prucińska, była dziennikarka Radia Gdańsk, żona jednego z absolwentów Szkoły Morskiej w Southampton Kazimierza Lorocha.
To już trzeci tom z tej biograficznej serii prezentujący życiorysy absolwentów Szkoły Morskiej na uchodźstwie, tj. w Londynie i Southampton – tam, gdzie nasza uczelnia kontynuowała swą edukacyjną misję. W ubiegłym roku podczas Święta Szkoły oddany został czytelnikom „Słownik biograficzny absolwentów Szkoły Morskiej w Gdyni 1931-1939 – Gdyniacy”, a rok wcześniej - „Słownik biograficzny absolwentów Szkoły Morskiej w Tczewie 1922-1930 – Tczewiacy”.
W jednym niemal czasie na terenie Wielkiej Brytanii znalazły się pod koniec września 1939 r. dwie grupy naszych uczniów – z „Daru Pomorza” i z „Chrobrego”. Byli to zaokrętowani na letnie rejsy ćwiczebne 17-21-latkowie, których wojna nie tylko oderwała od nauki, ale także od ojczyzny i rodzin. Dołączyli do nich ci, którym udało się dostać na wyspy innymi drogami.
Dzięki „Tczewiakowi” kpt. ż.w. Konstantemu Kowalskiemu – jego zapałowi, pracowitości i talentowi organizacyjnemu, jak również dzięki grupie jego współpracowników oraz odpowiedzialnym za szkolnictwo morskie członkom rządu RP na obczyźnie, dziś z dumą możemy mówić, że Szkoła Morska nie przerwała swej działalności, kształcąc zarówno oficerów pokładowych, jak i mechaników dla Polskiej Marynarki Handlowej, walczącej u boku aliantów najpierw z niemieckim agresorem, następnie także z Japończykami.
Jak wyglądało nasze morskie szkolnictwo w Wielkiej Brytanii, pokazały w przedmowie do „Słownika” autorki Małgorzata Sokołowska i Joanna Stasiak, starając się zweryfikować i uporządkować rozproszone dotąd informacje. W głównej części słownika ukazały zaś losy młodych ludzi, nastolatków, którzy radując się pod koniec sierpnia 1939 r. z powrotu do Gdyni na wyczekiwane wakacje, musieli nagle dorosnąć, by walczyć. Jedni zgłaszali się do polskiego wojska tworzącego się we Francji, inni na okręty Polskiej Marynarki Wojennej, jeszcze inni jako marynarze do floty handlowej. A potem niemal wszyscy pływali na statkach Polskiej Marynarki Handlowej przewożących żołnierzy, uzbrojenie i żywność armiom walczącym na obu półkulach, brali udział w morskich konwojach, nierzadko dramatycznych, związanych z zaciętymi, krwawymi walkami i śmiercią wielu członków załóg. Byli też tacy, którzy, zaprzysiężeni na rotę AK, wstąpili do wywiadu morskiego.
Ta biograficzna seria powstaje z inicjatywy JM Rektora UMG prof. dr. hab. inż. kpt. ż.w. Adama Weintrita. Biogramy tomu I są dostępne na stronie Uczelni w formacie PDF.