Uniwersytet Morski w Gdyni UMG

Przemówienie JM Rektora Uniwersytetu Morskiego w Gdyni z okazji Święta Szkoły 2021

Wysoki Senacie, Szanowni Państwo!

Już po raz drugi grudniowy jubileusz Uniwersytetu Morskiego w Gdyni odbywa się w cieniu pandemii, która zmusza nas do tak nietypowego świętowania 101. rocznicy istnienia naszej morskiej Alma Mater.

Tradycyjnie gościlibyśmy dzisiaj naszych absolwentów, przedstawicieli władz Uczelni, władz centralnych, regionalnych, władz samorządowych, przedstawicieli organizacji i stowarzyszeń zawodowych, naszych przyjaciół, sympatyków, studentów i doktorantów, spotkalibyśmy się przy obiedzie, aby wspólnie celebrować Święto Szkoły - dzień 8 grudnia, w którym to dniu w 1920 roku po raz pierwszy podniesiono polską flagę na budynku tworzonej Szkoły Morskiej w Tczewie.

Pandemia sprawiła, a raczej zdrowy rozsadek nakazał, by zrezygnować z niektórych, zwłaszcza tych najbardziej atrakcyjnych, punktów programu, które są tradycją naszej Uczelni, takich jak wspólny obiad z gęsią, a cały program znacząco ograniczyć, żeby zminimalizować ryzyko ekspozycji na wirusa, który od dwóch lat rządzi niestety naszym światem.

Wysoki Senacie, Szanowni Państwo,

mimo tych przeciwności losu, mogę dzisiaj powiedzieć, że ogranicza nas tylko pandemia. Uczelnia osiąga sukcesy, a strategia, którą od dwóch lat wdrażamy, jest skuteczną odpowiedzią na wymagania współczesnego świata i przygotowaniem się na oczekiwania przyszłości. Niezbędne okazały się systemowe rozwiązania i odważne decyzje strategiczne ostatniego roku. Rozpoczęliśmy od podstawowych prac legislacyjnych, opracowaliśmy nowy Statut Uczelni, pracujemy nad zmianami we wszystkich regulaminach obowiązujących w Uczelni. Regulacje te mają na celu zapewnienie stabilnej realizacji pracy całej Uczelni wraz z Instytutem Morskim, jako instytucji, których integralność jest wymogiem i wyznacznikiem naszego rozwoju.

Obserwujemy dzisiaj dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej, który może okazać się, moim zdaniem, kołem zamachowym dla wielu obszarów gospodarki krajowej.

Nie pominęliśmy tej szansy na rozwój, strategiczna decyzja o największej inwestycji ostatnich kilkudziesięciu lat, którą podjąłem - budowie centrum technologii off-shore w bezpośrednim sąsiedztwie twierdzy Wisłoujście w Gdańsku, zapoczątkowała szereg działań również o charakterze organizacyjnym, naukowym i dydaktycznym.

Budowane Centrum Offshore UMG, którego fundamenty i mury parteru już stoją, stanie się niezbędnym zapleczem badawczo-edukacyjnym dla krajowego sektora energetyki wiatrowej na morzu.

Naszą powinnością jako Uczelni morskiej, jest wspieranie rozwoju sektora morskiej energetyki wiatrowej poprzez działalność dydaktyczną, naukową, szkoleniową i doradczą. Chcemy uczestniczyć w tworzeniu lokalnego, polskiego łańcucha dostaw dla branży offshore. Robimy wszystko, aby Centrum stało się zalążkiem większego organizmu „Polskiej Doliny Offshore”. Budowa Centrum Offshore UMG umożliwi prowadzenie kompleksowych, specjalistycznych prac badawczych i rozwojowych na potrzeby innowacyjnego przemysłu morskiego. Obecnie, poza Uniwersytetem Morskim w Gdyni, niewiele jednostek badawczo-rozwojowych w kraju wykonuje takie prace.

Chcemy również kształcić kadry dla tego wymagającego sektora gospodarki – przygotowaliśmy ofertę studiów podyplomowych oraz MBA, którą kierujemy do firm i instytucji związanych z łańcuchem dostaw morskiej energetyki wiatrowej oraz do osób planujących karierę zawodową w tym sektorze.

W tym celu powołałem Centrum Morskiej Energetyki Wiatrowej UMG, którego główne obszary działalności obejmują:

• kształcenie kadry zarządzającej i personelu specjalistycznego na potrzeby sektora MEW;
• wspieranie instytucji i przedsiębiorstw MEW we wdrażaniu skutecznych rozwiązań zarządczych, organizacyjnych i kompetencyjnych;
• tworzenie, gromadzenie i udostępnianie aktualnej wiedzy o rozwoju i funkcjonowaniu sektora Offshore Wind;
• budowanie świadomości znaczenia MEW dla gospodarki narodowej w zakresie bezpieczeństwa energetycznego, wzrostu ekonomicznego i rozwoju rynku pracy;
• propagowanie rozwoju sektora Offshore Wind jako istotnego elementu mitygowania krajowych i globalnych wyzwań klimatycznych;
• publikowanie opracowań dotyczących kierunków rozwoju rynku MEW;
• promowanie UMG jako wiodącego ośrodka wiedzy (excellence centre) w zakresie MEW i OZE.

Nowości w ofercie kształcenia UMG

Kształcenie specjalistyczne

• Pierwszy w Polsce międzynarodowy sektorowy program „Executive Wind Offshore MBA”, realizowany we współpracy z Hochschule Bremerhaven (Niemcy) oraz Business Academy SouthWest (Dania).
• Studia podyplomowe pn. „Zarządzanie ryzykiem w morskim przemyśle wydobywczym i energetyce wiatrowej”.

Studia drugiego stopnia (uruchomione)

• Kierunek Transport, specjalność Logistyka w sektorze offshore.
• Kierunek Nawigacja, specjalność Technologie offshorowe – od 12 lat!

Studia drugiego stopnia (w przygotowaniu)

• Międzyuczelniany kierunek studiów Morska Energetyka Wiatrowa (wspólnie z Politechniką Gdańską).
• Międzyuczelniany kierunek studiów Archeologia Morska (wspólnie z Uniwersytetem Gdańskim), studia w języku angielskim.
• Międzyuczelniany kierunek studiów Geofizyka morska (wspólnie z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie).

W ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój w projekcie „Inkubator Innowacyjności 4.0” realizowanym wspólnie z Politechniką Śląską pracujemy nad powołaniem Centrum Transferu Technologii UMG.

W 2021 roku nawiązaliśmy bliskie relacje, często wsparte umowami i listami intencyjnymi, m.in. z PGE, PKN Orlen, Grupą Lotos SA, Geofizyką Toruń, Głównym Urzędem Miar, OX2, RWE, Mewo, Morską Agencją Gdynia, firmą Alfa Laval, Equinor i Polenergia.

Podpisaliśmy w Ministerstwie Klimatu i Środowiska porozumienie sektorowe na rzecz rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, którego sygnatariuszami byli przedstawiciele administracji rządowej oraz kluczowi przedstawiciele sektora MEW w Polsce.

Wspólnie z ośmioma uczelniami Pomorza, które kształcą i prowadzą badania naukowe w obszarach związanych z morzem, podpisaliśmy przy obecności Premiera na ostatnim posiedzeniu Konwentu Morskiego zorganizowanym w Politechnice Gdańskiej, porozumienie intencyjne na rzecz konsorcjum naukowego „Nauka dla morza” na rzecz rozwoju Morskiej Energetyki Wiatrowej w Polsce.

Jesteśmy członkiem, a często liderem tworzonych platform technologicznych, konsorcjów naukowych i naukowo-technologicznych. Na uwagę zasługuje nasz udział w Pomorskiej Platformie Rozwoju Morskiej Energetyki Wiatrowej na Bałtyku. Dwa dni temu odbyło się w murach naszej Uczelni spotkanie podmiotów zainteresowanych tworzeniem Pomorskiego Centrum Kompetencji MEW, dzięki któremu w Strefie Ekonomicznej Rumia będą mogły być tworzone specjalistyczne laboratoria do prac badawczo-szkoleniowych.

Wysoki Senacie, Szanowni Państwo,

mieliśmy zaplanowane na dzisiaj, tu podczas uroczystego posiedzenia Senatu UMG, podpisanie umowy z Grupą Lotos S.A. Jednak niestety musieliśmy w ostatniej chwili zrezygnować z tych planów i przełożyć tę uroczystość na inny termin. Zostaliśmy poinformowani, iż wiceprezes Zarządu ds. Inwestycji i Innowacji Grupy Lotos, pan Jarosław Wróbel został zakażony koronawirusem SARS-CoV-2. Niestety, ta choroba znów pomieszała nam szyki.

Przygotowana umowa z Grupą LOTOS S.A. określa zasady udziału Uniwersytetu Morskiego w Gdyni w innowacyjnych projektach realizowanych wspólnie z Grupą LOTOS S.A., zwanych Inicjatywami Projektowymi. Wyznaczyliśmy mapę drogową realizacji Inicjatyw Projektowych.

Współpraca w ramach niniejszej umowy będzie miała na celu finansowanie polskich innowacyjnych technologii i ich rozwój poprzez realizację projektów oraz wspólne ubieganie się o ich dofinansowanie ze źródeł krajowych i międzynarodowych, również organizację i udział w seminariach i konferencjach, pracy we wspólnych zespołach projektowych. Wiodącym obszarem współpracy będzie tworzący się rynek biogazów i wodoru.

Wodór ma odegrać istotną rolę w dążeniu do osiągnięcia neutralności klimatycznej oraz realizacji wytycznych w Europejskim Zielonym Ładzie, na podstawie której Rada Europejska zatwierdziła wiążący dla UE cel, zakładający ograniczenie emisji netto gazów cieplarnianych do 2030 r. o co najmniej 55 proc. w porównaniu z poziomem z roku 1990, by do 2050 r. osiągnąć neutralność klimatyczną. Europejski Zielony Ład jest to wkład UE do Porozumienia Paryskiego, przyjętego podczas 21. Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu.

W realizację Inicjatyw Projektowych zostaną włączone wszystkie wydziały Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

Realizacja Inicjatyw Projektowych wpisuje się w porozumienie sektorowe na rzecz budowy gospodarki wodorowej w Polsce podpisanej 14 października 2021 roku w Warszawie.

Chciałbym, aby podpisana umowa z Grupą Lotos S.A. była takim naszym małym elementem globalnego przedsięwzięcia ograniczającym emisje szkodliwych substancji gazowych w transporcie morskim.

Chcielibyśmy rozpocząć prace od wprowadzenia zrównoważonego transportu ekologicznego na Zatoce Gdańskiej, w tym na Zatoce Puckiej i Zalewie Wiślanym, tym bardziej, że celem strategicznym rozwoju transportu w województwie pomorskim jest stworzenie zrównoważonego, zintegrowanego i przyjaznego dla środowiska systemu infrastruktury transportu. Mamy nadzieję uzyskać przychylność i zaprosić do współpracy władze lokalnych samorządów naszego regionu.

Wierzę, że wszystkie te działania staną się kamieniami milowymi w historii rozwoju nauki i współpracy naszej Uczelni z przedsiębiorcami gospodarki morskiej i nie tylko.

Nasza Uczelnia ma piękną historię i tradycje akademickie, dbamy o kultywowanie zwyczajów i tradycji morskich, troszczymy się o pamięć o naszych pracownikach i absolwentach, czego wyrazem są między innymi książki, które wydajemy. Będziemy dzisiaj „wodować”, symbolicznie z powodu pandemii, „Słownik biograficzny absolwentów Szkoły Morskiej w Tczewie w latach 1922-1930” autorstwa pani Małgorzaty Sokołowskiej i pani Joanny Stasiak. To cenna historycznie pozycja na rynku wydawniczym, która dokumentuje losy pionierów polskiej bandery. Każda z osób, której biogram zamieszczono w Słowniku, była i jest swoistą wizytówką Szkoły i miała swój wkład w tworzenie wizerunku uczelni elitarnej, nie tylko kształcącej oficerów floty handlowej, ale też wychowującej ludzi o szerokich kompetencjach, cechach przywódczych i autorytecie, wykazujących się zdolnościami organizacyjnymi i męstwem w chwilach wojennej próby. Pierwszy tom Słownika zawiera biogramy absolwentów Szkoły Morskiej w Tczewie z lat 1922-1930 nosi tytuł Tczewiacy. Na swoją kolej czekają teraz kolejne roczniki absolwentów. W przyszłym roku opublikujemy biogramy absolwentów przedwojennej Szkoły Morskiej w Gdyni. Tytuł nie może być inny - Gdyniacy. Tak siebie nazywali.

Druga książka, która również trafi do Państwa jeszcze w tym roku, to 100 biogramów na 100-lecie Uczelni, zredagowanych przez panią Agnieszkę Czarnecką pod tytułem „Ludzie w służbie Uczelni. Od Szkoły Morskiej w Tczewie do Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.” Jest to drugi tom albumu prezentującego historię Uczelni poprzez dokonania jej pracowników – dziekanów, kierowników, profesorów, naukowców i pracowników dydaktycznych. W pierwszym tomie, wydanym w ubiegłym roku, opisani zostali wszyscy rektorzy. W drugim tomie - osoby, które miały swój niemały wkład organizacyjny w tworzenie naszej Uczelni. Zasłużeni dla naszej Uczelni są również pracownicy administracyjni, których nazwiska nie są tak powszechnie znane i którzy nie pełnili ważnych stanowisk, ale ich osobowość i działania zasługują również na opisanie.

Naszą Uczelnię od ponad stu lat tworzą ludzie, których pasja i zaangażowanie były siłą napędową rozwoju polskiej gospodarki morskiej. W ubiegłym roku Senat wszczął postępowanie o nadanie tytułu doktora honoris causa profesorowi Danielowi Dudzie, który to tytuł nadaliśmy wiosną tego roku za szczególne zasługi dla Uczelni. Dwa tygodnie temu Senat UMG na mój wniosek podjął decyzję o wszczęciu postępowania o nadanie tytułu doktora honoris causa prof. dr. inż. kpt. ż.w. Mirosławowi Jurdzińskiemu, współtwórcy polskiej szkoły nawigacji.

Naszym wyróżnikiem jest unikalny model kształcenia, w którym staramy się utrzymać równowagę pomiędzy teorią a praktyką. Nie moglibyśmy się nim poszczycić bez nowoczesnych laboratoriów i symulatorów, akredytowanych pracowni badawczych oraz naszych statków szkolno-badawczych. Warto również wymienić unikatowy w skali świata nasz ośrodek manewrowania modelami statków w Iławie.

Rok 2021 był rokiem szczególnym. Aż trzech naszych kolegów otrzymało nominacje profesorskie: prof. dr hab. inż. Tomasz Tarasiuk, prof. dr hab. inż. Andrzej Miszczak oraz prof. dr hab. inż. Lech Murawski.

Jesteśmy dobrze postrzegani nie tylko w środowisku morskim. W październiku br. zorganizowaliśmy u nas, po raz pierwszy w historii, posiedzenie Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP). Jestem także aktywnym uczestnikiem posiedzeń Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (KRPUT), w ramach którego powierzono mi przewodniczenie jednej z komisji KRPUT, tj. Komisji ds. Cyfryzacji.

Kierowany przez dziekana prof. Tomasza Neumanna Wydział Nawigacyjny otrzymał prestiżowy certyfikat „Uczelni Liderów 2021”.

Wydawane w naszej Uczelni czasopisma naukowe Scientific Journal of Gdynia Maritime University oraz TransNav, the International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation znalazły się na najnowszej liście ministerialnej czasopism punktowanych, uzyskując odpowiednio 40 oraz 70 pkt. Wierzymy, iż będzie miało to pozytywny wpływ na wynik naszej Uczelni uzyskany w obecnym oraz przyszłych procesach ewaluacji jednostek.

Nasi pracownicy aktywnie uczestniczą w pracach międzynarodowych organizacji morskich. Jesteśmy członkami International Association of Maritime Universities (IAMU), agendy ONZ Międzynarodowej Organizacji Morskiej IMO i wielu innych. Miesiąc temu jeden z naszych ekspertów, dr hab. inż. Krzysztof Czaplewski prof. UMG został Prezydentem International Association of Institutes of Navigation na lata 2021-2024.

Wszystko to składa się na obraz nowoczesnej morskiej uczelni, której potencjał rozwijamy od 101 lat. Mogę z dumą powiedzieć, że deklarowany w mojej kampanii wyborczej zwrot ku morzu, staje się faktem. Od dawna jesteśmy morską uczelnią rozpoznawaną na całym świecie. To zasługa wszystkich pokoleń, które ją tworzyły. Dziś dostrzegają nasz potencjał i zwracają się z konkretną ofertą współpracy państwa afrykańskie. W ostatnich tygodniach były to: Angola, RPA i Senegal, a wcześniej także Algieria i Nigeria. Zainteresowane współpracą są także Chiny, Tajwan oraz Wielka Brytania.

Będziemy nadal rozwijać potencjał naukowy, dydaktyczny, organizacyjny naszej Uczelni i wzbogacać jej infrastrukturę. Przed nami budowa nowoczesnej hali sportowej, którą rozpoczniemy w pierwszym kwartale nowego roku, posiadając wszelkie stosowne pozwolenia i co ważne - zabezpieczenie finansowe. Coraz głośniej mówimy o potrzebie budowy nowego statku szkoleniowego – następcy „Daru Młodzieży”, poszukując odpowiedniej formuły.

Wysoki Senacie, Szanowni Państwo,

mam nadzieję, że dzisiejszy dzień będzie miłą okazją do podsumowań, wspomnień i wzruszeń.

Życzę wszystkim absolwentom, studentom i doktorantom, pracownikom dydaktycznym i administracyjnym oraz tym wszystkim, którzy w przyszłości będą uczyć się i pracować w murach tej Uczelni, aby zawsze czuli się częścią naszej morskiej wspólnoty i o tę wspólnotę dbali.

Wszystkim zaś, którzy zostaną dzisiaj za chwilę uhonorowani, odznaczeni i nagrodzeni, serdecznie gratuluję, życząc dalszych sukcesów.