Historia Uniwersytetu Morskiego w Gdyni

100 lat w służbie polskiemu morzu...

Szkoła Morska w Tczewie

Ponad 100-letnią historię Uniwersytetu Morskiego w Gdyni zapoczątkował podpisany 17 czerwca 1920 roku rozkaz gen. Józefa Leśniewskiego, powołujący do istnienia Szkołę Morską.

 
 
1920
 
 
1920

Historyczną datą uroczystego, oficjalnego otwarcia pierwszej w odrodzonej Rzeczypospolitej Szkoły Morskiej stał się 8 grudnia 1920 roku. Tego dnia, w Tczewie, na maszcie budynku dawnego Gimnazjum Żeńskiego, uroczyście podniesiono biało-czerwoną flagę. Szkoła zainaugurowała działalność na dwóch Wydziałach – Nawigacyjnym i Mechanicznym.

Organizatorzy pierwszej polskiej Szkoły Morskiej byli przekonani, że kształcenie przyszłych oficerów marynarki handlowej musi odbywać się przede wszystkim w trakcie rejsów pełnomorskich. Konieczne stało się nabycie dla nowej placówki odpowiedniego statku. Podczas poszukiwań w europejskich portach zwrócono uwagę na trzymasztowy żaglowiec „Nest” (zbudowany w 1869 roku w Birkenhead). Uroczyste podniesienie polskiej bandery i nadanie nazwy „Lwów” miało miejsce na redzie Gdyni 4 września 1921 roku.

 
 
1921

Państwowa Szkoła Morska w Gdyni

 
 
1930

W 1928 roku podjęto decyzję o przeniesieniu Szkoły z Tczewa do Gdyni. 8 grudnia 1930 roku dokonano uroczystego otwarcia i poświęce­nia nowego gmachu Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni.

W nowym gdyńskim obiekcie stworzono zaplecze nauko­wo-dydaktyczne z prawdziwego zdarzenia. W głównym gmachu znalazły się gabinety fizyki, elektrotechniki, che­mii, materiałoznawstwa, także pracownie dewiacji, nawigacji, radiotechniki, radiotelegrafii z krótkofalową stacją nadawczą. Uruchomiono stację meteorologiczną oraz pracownię dla robót linowych i żaglowych. Gabinety naukowe, pracownie, warsztaty mechaniczne z kuźnią i ślusarnią zlokalizowane zostały w specjalnie zaprojektowanym budynku.

 
 
 
1930

W roku szkolnym 1930/1931 wysłużony „Lwów” został wymieniony na kolejny szkolny żaglowiec – „Dar Pomorza”.

Nowy żaglowiec Państwowej Szkoły Morskiej był pierwszym statkiem, który pod biało-czerwoną banderą opły­nął świat. Był to najsłynniejszy i najdłuższy rejs w historii Białej Fregaty. Rozpoczął się 16 września 1934 roku i trwał 352 dni.

 
 
1934

W 1938 roku powstał Wydział Transportu i Administracji Morskiej. Wybuch II wojny światowej rozpoczął nowy etap szkolnictwa w historii Państwowej Szkoły Morskiej – na wychodźstwie.

 
 
1938

Państwowa Szkoła Morska w Southampton

 
 
1939

Pracownicy Państwowej Szkoły Morskiej, 2 grudnia 1939 roku, po dotarciu do Wielkiej Brytanii, przedłożyli odtworzonemu Ministerstwu Przemysłu i Handlu „Prowizoryczny projekt zorganizowania Szkoły Morskiej na terenie Anglii”. Szkoła Morska w Southampton przy miejscowym University College była w prostej linii kontynuatorką gdyńskiej Szkoły.

Pierwszy kurs, 18 września 1940 roku, rozpoczęło 30 słuchaczy, ukończyło 28. Nauka w specyficznych, wojennych warunkach trwała osiem miesięcy, zakres programowy obejmował wiedzę wymaganą na stopień porucznika żeglugi małej.

 
 
1940
 
 
1943

W Southampton kształcenie nawigacyjne prowadzono w latach 1940-1943, po czym Szkoła Morska przeniesiona została do Londynu, gdzie w latach 1943-1945 prowadzono kształcenie na kursach aspirantów-poruczników ż.m., kapitanów ż.w., szyprów I klasy, maszynistów I klasy czy młodszych mechaników.

Na terenie Anglii działało również Gimnazjum Morskie zorganizowane w 1945 roku w Landywood pod Birmingham. Dyrektorem placówki w latach 1945-1946 był Karol Borchardt. W 1947 roku gimnazjum przeniesiono do Lilford, koło Peterborough w hrabstwie Northamptonshire. Szkoła przestała istnieć w 1949 r.

Działalność polskich placówek, szkolących kadry morskie, zakończyła się wraz z wycofaniem poparcia aliantów zachodnich dla Rządu RP w Londynie.

 
 
1945

Państwowa Szkoła Morska w Gdyni

Pierwsze po wojnie egzaminy wstępne do Państwowej Szkoły Morskiej przeprowadzono 8-14 października 1945 roku. Przyjęto 67 osób na Wydział Nawigacyjny i 68 na Wydział Mechaniczny. Dodatkowo przyjęto również 22 uczniów – tych, którzy naukę mieli rozpocząć we wrześniu 1939 roku.

 
 
1945
 
 
1945

Marynarka Wojenna 7 listopada 1945 roku zwróciła Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni „Dar Pomorza”, zobowiązując szkołę do dopuszczenia do wspólnych praktyk kandydatów Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej.

Decyzją ministra żeglugi i handlu zagranicznego, 1 września 1947 roku, utworzono Szkołę Morską w Szczecinie, przenosząc do niej Wydział Nawigacyjny gdyńskiej Państwowej Szkoły Morskiej, wraz z dyrektorem kpt. ż.w. Konstantym Maciejewiczem oraz „Darem Pomorza” (portem macierzystym nadal była Gdynia). W Gdyni pozostawiono jedynie Wydział Mechaniczny Państwowej Szkoły Morskiej z dyrek­torem inż. Antonim Garnuszewskim. W 1951 roku obie szkoły przemianowano na Technikum Morskie Mechaniczne w Gdyni i Technikum Morskie Nawigacyjne w Szczecinie.

 
 
1947
 
 
1949

Dwa lata później ze Szczecina do Gdyni wrócił Wydział Nawigacyjny i fregata „Dar Pomorza”. W 1954 roku przeprowadzono nabór na nowo utworzony Wydział Elektryczny, a szkole, zarządzeniem ministra żeglugi, przywrócono nazwę Szkoła Morska, a dwa lata później Państwowa Szkoła Morska.

W 1958 roku Państwowa Szkoła Morska otrzymała status pomaturalnej uczelni technicznej.

 
 
1958
 
 
1962

Do eksploatacji weszły statki instrumentalne – „Horyzont”, przekazany Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni w roku 1962 decyzją ministra żeglugi prof. Stanisława Darskiego oraz  „Zenit”. Realizowały one praktyki radarowe podczas krótkich wyjść na wody Zatoki Gdańskiej oraz w dłuższych podróżach bałtyckich. Służyły przez ok. 35 lat.

Wyższa Szkoła Morska w Gdyni

U schyłku lat 60. Państwową Szkołę Morską połączono z istniejącą od 1946 roku Państwową Szkołą Rybołówstwa Morskiego, przekształcając w roku 1968 w Wyższą Szkołę Morską w Gdyni. W tym czasie uczelnia dysponowała możliwościami kształcenia studentów na czterech Wydziałach: Nawigacyjnym, Mechanicznym, Elektroniczno-Elektrycznym i Administracyjno-Gospodarczym.

 
 
1968
 
 
1982

W 1982 roku do eksploatacji wszedł żaglowiec „Dar Młodzieży”.

W swoją dziewiczą podróż „Dar Młodzieży” wyruszył 10 lipca 1982 roku – żaglowiec popłynął na start regat „Operation Sail” do angielskiego Falmouth, podczas których wsławił się akcją ratunkową, za którą komendant i załoga uhonorowani zostali nagrodą Fair Play przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski.

 
 
1982
 
 
2000

W roku 2000 do szkolnej flotylli dołączył nowoczesny statek badawczo-szkoleniowy „Horyzont II”. W swój pierwszy bałtycki rejs wyszedł 9 maja 2000 roku, a pod koniec czerwca popłynął w swą pierwszą podróż na Spitsbergen. Pod koniec 2000 roku statek wyszedł w swą najdłuższą jak dotąd podróż z zaopatrzeniem dla polskiej stacji na Wyspie Króla Jerzego w Antarktyce.

Akademia Morska w Gdyni

Od 2001 roku uczelnia nosiła nazwę Akademia Morska w Gdyni. Było to ukoronowanie wieloletnich starań władz i kadry Wyższej Szkoły Morskiej, podnoszące jej naukową rangę i prestiż.

 
 
2001
 

Obok kontynuowania specjalności typowo marynarskich, rozwinięty został szereg kierunków, niezwiązanych bezpośrednio ze służbą na statkach. Morze bowiem to nie tylko flota, statki i ich załogi. Morze to cały skomplikowany system globalnej gospodarki, wymagający profesjonalnego zarządzania, innowacyjności, interdyscyplinarnych badań z zakresu nauk technicznych, przyrodniczych, prawnych, ekonomicznych.

Flagowy statek biało-czerwonej bandery – żaglowiec „Dar Młodzieży” - kolejne sezony szkole­niowe spędzał przeważnie w tym czasie na wodach europejskich. Uczestniczył w większości coraz popularniejszych zlotów żaglowców, regat, w morskich festiwalach, stając się rzeczywistym pływającym ambasadorem naszego kraju.

 
 
 
2018

„Dar Młodzieży” 20 maja 2018 roku wyruszył z Gdyni w Rejs Niepodległości – drugi w swojej historii rejs dookoła świata, który trwał 313 dni, podczas których żaglowiec pozostawił za rufą 38 000 mil morskich.

Uniwersytet Morski w Gdyni

 
 
2018

Od 1 września 2018 roku rozporządzeniem ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, uczelni została nadana nazwa Uniwersytet Morski w Gdyni. Zmiana była związana ze zdobyciem wymaganych uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora i spełnienia wymogów określających uniwersytety.

Jesienią 2019 roku, decyzją ministra nauki i szkolnictwa wyższego, w struktury Uniwersytetu Morskiego w Gdyni wszedł Instytut Morski w Gdańsku – jednostka naukowo-badawcza o znaczącym dorobku, od pół wieku prowadząca prace na rzecz szeroko pojętej gospodarki morskiej.

 
 
2019
 
 
2019

Wraz z przejęciem Instytutu Morskiego zwiększyła się również uniwersytecka flotylla. Obok „Daru Młodzieży” i „Horyzontu II” flagę Uniwersytetu Morskiego w Gdyni podniósł nowoczesny katamaran naukowo-badawczy „Imor”, pracujący na rzecz Instytutu Morskiego.

W dniu 5 października 2019 roku odbyła się pierwsza inauguracja roku akademickiego w Uniwersytecie Morskim w Gdyni, będąca setną inauguracją nowego roku nauki w historii polskiego szkolnictwa morskiego.

 
 
2019
 
 
2020

Rok 2020 był dla UMG rokiem obchodów 100-lecia szkolnictwa morskiego i 100-lecia szkoły. Z uwagi na pandemię koronawirusa uroczystości jubileuszu odbywały się w kameralnym gronie.

17 czerwca 2020 r. po podniesieniu bandery na gmachu UMG wkopana została kapsuła czasu, a jednym z punktów obchodów była zmiana nazwy przystanku z Gdynia Stocznia na Gdynia Stocznia – Uniwersytet Morski. W holu głównym przy Auli im. T. Meissnera, 30 lipca 2020 r. zostały zamontowane dwie marmurowe tablice – z pocztem dyrektorów i rektorów oraz doktorów honoris causa.

8 grudnia, podczas obchodów Święta Szkoły, odsłonięta została pamiątkowa tablica z okazji 100. rocznicy szkolnictwa morskiego w Polsce

29 maja 2023 roku „Dar Młodzieży” wyszedł w niemal półroczny rejs, upamiętniający 100-lecie przejścia równika przez pierwszy statek pod biało-czerwoną banderą – „Lwów”, żaglowiec Szkoły Morskiej w Tczewie. „Dar Młodzieży” przekroczył równik 28 września 2023 roku. Do macierzystego portu szkolna fregata Uniwersytetu Morskiego w Gdyni powróciła 11 listopada 2023 roku, witając Gdynię paradą burtową – oklaskiwana przez mieszkańców Gdyni, którzy po zakończonej Paradzie Niepodległości przyszli tłumnie podziwiać żaglowiec.

 
 
2023
 
 
2024

29 lutego 2024 roku nastąpiło uroczyste otwarcie Centrum Offshore Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Nowa jednostka uczelni – siedziba Instytutu Morskiego UMG oraz Centrum Morskiej Energetyki Wiatrowej UMG – mieści się w Gdańsku w pobliżu Twierdzy Wisłoujście. Ambicją Uniwersytetu Morskiego w Gdyni jest, aby Centrum Uniwersytetu Morskiego w Gdyni stało się zalążkiem większego organizmu „Polskiej Doliny Offshore”! – powiedział podczas uroczystości otwarcia JM Rektor UMG prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit.

23 maja 2024 roku w Uniwersytecie Morskim w Gdyni odbyło się uroczyste otwarcie Centrum Sportu i Rekreacji Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Nowo otwarty budynek stanowi pierwszy etap budowy zaplanowanego w tym miejscu kompleksu sportowo-akademickiego. W obiekcie, oprócz hali sportowej ze ścianką wspinaczkową, mieszczą się: siłownia, sauny, sale konferencyjne, pokoje gościnne oraz podziemny parking z miejscami postojowymi.

 
 
2024
 
 
teraz

Obecnie uczelnię tworzy pięć Wydziałów: Nawigacyjny, Mechaniczny, Elektryczny, Zarządzania i Nauk o Jakości oraz – utworzony we wrześniu 2024 roku Wydział Informatyki z Zakładami: Podstaw Informatyki, Informatyki Stosowanej i Sztucznej Inteligencji, Systemów Autonomicznych, Inżynierii Systemów oraz Matematyki.

Budynek Szkoły Morskiej w Tczewie, 1920 rok.

Budynek Szkoły Morskiej w Tczewie, 1920 rok.

Admirał Kazimierz Porębski, Szef Departamentu dla Spraw Morskich Ministerstwa Spraw Wojskowych, wraz z kadrą i uczniami Szkoły Morskiej w Tczewie, 8 grudnia 1920 roku.

Admirał Kazimierz Porębski, Szef Departamentu dla Spraw Morskich Ministerstwa Spraw Wojskowych, wraz z kadrą i uczniami Szkoły Morskiej w Tczewie, 8 grudnia 1920 roku.

„Lwów” w dniu podniesienia bandery, 4 września 1921 roku.

„Lwów” w dniu podniesienia bandery, 4 września 1921 roku.

Uroczyste otwarcie i poświęce­nie nowego gmachu Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, 8 grudnia 1930 roku. Na zdjęciu m.in. pierwszy z lewej dyrektor PSM Adam Mohuczy, obok minister przemysłu i han­dlu Józef Kożuchowski, w środku biskup chełmiński Stanisław Okoniewski pomiędzy dowódcą Floty kmdr. Józefem Unrugiem i gen. Mariuszem Zaruskim, drugi z prawej inż. Antoni Garnuszewski. Fotografia ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Uroczyste otwarcie i poświęce­nie nowego gmachu Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, 8 grudnia 1930 roku. Na zdjęciu m.in. pierwszy z lewej dyrektor PSM Adam Mohuczy, obok minister przemysłu i han­dlu Józef Kożuchowski, w środku biskup chełmiński Stanisław Okoniewski pomiędzy dowódcą Floty kmdr. Józefem Unrugiem i gen. Mariuszem Zaruskim, drugi z prawej inż. Antoni Garnuszewski. Fotografia ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Budynek Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, 1930-1939.

Budynek Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, 1930-1939.

„Dar Pomorza”, sesja zdjęciowa na wodach Zatoki Gdańskiej. Fot. Tadeusz Link.

„Dar Pomorza”, sesja zdjęciowa na wodach Zatoki Gdańskiej. Fot. Tadeusz Link.

„Dar Pomorza” wyrusza w rejs dookoła świata 1934-1935.

„Dar Pomorza” wyrusza w rejs dookoła świata 1934-1935.

Budynek Szkoły Morskiej w Southampton w Anglii 1939-1945.

Budynek Szkoły Morskiej w Southampton w Anglii 1939-1945.

Podczas szkolenia wojskowego, Szkoła Morska w Southampton, Anglia.

Podczas szkolenia wojskowego, Szkoła Morska w Southampton, Anglia.

Baraki obozowe Gimnazjum i Liceum Morskiego w Landywood, tzw. "beczki śmiechu" - z falistej blachy, używane jako klasy i sypialnie, kuchnia, jadalnia, kotłownia, przychodnia lekarska, kaplica, warsztaty oraz mieszkania dla obsługi.

Baraki obozowe Gimnazjum i Liceum Morskiego w Landywood, tzw. "beczki śmiechu" - z falistej blachy, używane jako klasy i sypialnie, kuchnia, jadalnia, kotłownia, przychodnia lekarska, kaplica, warsztaty oraz mieszkania dla obsługi.

Pierwsze po wojnie egzaminy wstępne do Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, 8-14 października 1945 roku.

Pierwsze po wojnie egzaminy wstępne do Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, 8-14 października 1945 roku.

Praktyki morskie na „Darze Pomorza”. Wachta przy sterze.

Praktyki morskie na „Darze Pomorza”. Wachta przy sterze.

Uczniowie Wydziału Mechanicznego, 1948 r.

Uczniowie Wydziału Mechanicznego, 1948 r.

Przed głównym wejściem do Państwowej Szkoły Morskiej po powrocie Wydziału Nawigacyjnego do Gdyni. Wychowawca Budrewicz i kierownik internatu Franciszek Hinz.

Przed głównym wejściem do Państwowej Szkoły Morskiej po powrocie Wydziału Nawigacyjnego do Gdyni. Wychowawca Budrewicz i kierownik internatu Franciszek Hinz.

Słuchacze pierwszego rocznika Państwowej Szkoły Morskiej w letnich mundurach wyjściowych, 1958 rok.

Słuchacze pierwszego rocznika Państwowej Szkoły Morskiej w letnich mundurach wyjściowych, 1958 rok.

29 września 1963 roku. Podniesienie bandery na „Horyzoncie” w obecności ministra żeglugi prof. Stanisława Darskiego (w jasnym płaszczu).

29 września 1963 roku. Podniesienie bandery na „Horyzoncie” w obecności ministra żeglugi prof. Stanisława Darskiego (w jasnym płaszczu).

Zmiana nazwy na „Wyższa Szkoła Morska”, 1 września 1969 roku.

Zmiana nazwy na „Wyższa Szkoła Morska”, 1 września 1969 roku.

12 listopada 1981 roku. Wodowanie „Daru Młodzieży” z bocznej pochylni Wydziału Montażu Kadłubów C-1 Stoczni Gdańskiej. Fot. K. Kamiński.

12 listopada 1981 roku. Wodowanie „Daru Młodzieży” z bocznej pochylni Wydziału Montażu Kadłubów C-1 Stoczni Gdańskiej. Fot. K. Kamiński.

Pierwsza załoga dowodzona przez kpt. ż.w. Tadeusza Olechnowicza w dziewiczej podróży „Daru Młodzieży”.

Pierwsza załoga dowodzona przez kpt. ż.w. Tadeusza Olechnowicza w dziewiczej podróży „Daru Młodzieży”.

„Horyzont II”. Fot. Piotr Lewandowski.

„Horyzont II”. Fot. Piotr Lewandowski.

Budynek Akademii Morskiej w Gdyni. Fot. K. Okońska.

Budynek Akademii Morskiej w Gdyni. Fot. K. Okońska.

Laboratorium Wydziału Zarządzania i Nauk o Jakości UMG. Fot. Marcin Rakowski.

Laboratorium Wydziału Zarządzania i Nauk o Jakości UMG. Fot. Marcin Rakowski.

„Dar Młodzieży”. Fot. Piotr Lewandowski.

„Dar Młodzieży”. Fot. Piotr Lewandowski.

„Dar Młodzieży” wyruszający w Rejs Niepodległości. Fot. Wojciech Stróżyk.

„Dar Młodzieży” wyruszający w Rejs Niepodległości. Fot. Wojciech Stróżyk.

Uniwersytet Morski w Gdyni. Fot. Piotr Lewandowski.

Uniwersytet Morski w Gdyni. Fot. Piotr Lewandowski.

„Imor” – nowoczesny katamaran badawczy Instytutu Morskiego UMG.

„Imor” – nowoczesny katamaran badawczy Instytutu Morskiego UMG.

Rozporządzenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego w sprawie włączenia Instytutu Morskiego w Gdańsku do Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

Rozporządzenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego w sprawie włączenia Instytutu Morskiego w Gdańsku do Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

Inauguracja roku akademickiego 2019/2020. Fot. Marcin Rakowski.

Inauguracja roku akademickiego 2019/2020. Fot. Marcin Rakowski.

Polscy kadeci po wyfasowaniu nowych mundurów ćwiczebnych, Szkoła Morska w Southampton, Anglia.

Polscy kadeci po wyfasowaniu nowych mundurów ćwiczebnych, Szkoła Morska w Southampton, Anglia.

Obchody stulecia UMG

Obchody stulecia UMG

Logo UMG

Logo UMG

"Dar Młodzieży" na równiku

"Dar Młodzieży" na równiku

Otwarcie Centrum Offshore

Otwarcie Centrum Offshore

Otwarcie Centrum Sportu i Rekreacji

Otwarcie Centrum Sportu i Rekreacji

Podmiot udostępniający: 

UM w Gdyni