prof. dr inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński
Prof. dr inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński (urodzony 24 listopada 1930 r. w Poznaniu) jest wybitnym naukowcem, współtwórcą szkolnictwa morskiego w Polsce, ojcem polskiej szkoły nawigacyjnej, nauczycielem akademickim o niezwykle bogatym życiorysie zawodowym z niemalże 69-letnim stażem pracy, w tym 62-letnim stażem ściśle związanym z rozwojem polskiej i światowej gospodarki morskiej. Aktywność w międzynarodowych organizacjach morskich, praktyka zawodowa oraz dotychczasowa działalność dydaktyczna i naukowa tworzą niepowtarzalny dorobek Profesora Mirosława Jurdzińskiego.
Edukacja i praktyka morska
Z morzem związał się i w teorii, i w praktyce. Po ukończeniu w 1951 roku Wydziału Nawigacyjnego Państwowej Szkoły Morskiej w Szczecinie (przeniesiony tam z Gdyni w 1947 roku), podjął pracę na statkach PMH, by w 1963 roku uzyskać dyplom kapitana żeglugi wielkiej. Sześć lat później ukończył studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Gdańskiej, a w 1975 roku uzyskał stopień doktora nauk technicznych w zakresie nawigacji. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w roku 1984.
Szkolnictwo morskie
Ze szkolnictwem morskim Profesor Mirosław Jurdziński jest związany od roku 1959, kiedy to podjął pracę na stanowisku wykładowcy i kierownika praktyk morskich w Państwowej Szkole Rybołówstwa Morskiego. Był wieloletnim Dyrektorem Instytutu Nawigacji Morskiej (w latach 1978 – 1984 oraz 1987-19910). Od 1984 roku, przez kolejne trzy lata pełnił funkcję Prorektora ds. badań naukowych i współpracy z zagranicą. Przez wiele lat aktywnie uczestniczył w pracach IMO i jej poprzedniczki – Międzyrządowej Morskiej Organizacji Doradczej (IMCO).
Działalność w organizacjach międzynarodowych
W 1983 roku Sekretarz Generalny IMO powołał prof. dr. inż. kpt. ż.w. Mirosława Jurdzińskiego na stanowisko profesora wizytującego w Światowym Uniwersytecie Morskim w Malmo, na którym wykładał nawigację satelitarną i planowania podróży do roku 1990. Od 1977 roku Profesor jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Nauczycieli Morskich (IMLA), a od roku 1979 - Instytutu Nautycznego w Londynie (The Nautical Institute). W latach 1977-1982 przewodniczył Sekcji STW Krajowego Ośrodka ds. IMO, a następnie, w latach 1983-2000, Sekcji ds. Bezpieczeństwa Żeglugi. Był również wieloletnim członkiem Zespołu Środowiskowego Sekcji Podstaw Eksploatacji Komitetu Budowy Maszyn i Sekcji Nawigacji Komitetu Geodezji i Nawigacji Polskiej Akademii Nauk.
Uniwersytet Morski w Gdyni
Profesor Mirosław Jurdziński z Uniwersytetem Morskim w Gdyni związany jest od roku 1964, kiedy rozpoczął pracę w Uczelni kolejno na stanowiskach starszego wykładowcy, docenta, profesora nadzwyczajnego i od 1994 roku - profesora zwyczajnego. Prowadził zajęcia z astronawigacji i nawigacji dla studentów i uczestników kursów oficerskich organizowanych przez Studium Doskonalenia Kadr Oficerskich. Aktualnie prowadzi wykłady z nawigacji i planowania podróży oraz dewiacji kompasu magnetycznego na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych na kierunku Nawigacja, specjalność Transport morski.
Działalność naukowo-badawcza
Główne obszary zainteresowań i działalności naukowo-badawczej profesora to bezpieczeństwo nawigacji, w tym optymalizacja procesów decyzyjnych na akwenach ograniczonych z uwzględnieniem zasad inżynierii ruchu, modelowanie bezpieczeństwa morskich systemów i procesów transportowych oraz planowanie i realizacja podróży statku w różnych fazach jego żeglugi. Współautor zmiany koncepcji nawigacji morskiej polegającej na jej oparciu o planowanie przestrzenne i modelowanie ruchu statków na torach wodnych i innych akwenach ograniczonych i płytkowodnych.
Prace naukowe i publikacje
Prof. dr inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński jest autorem ponad 50 podręczników i skryptów z dziedziny nawigacji i eksploatacji statków, w tym tak podstawowych jak: „Astronawigacja”, „Nawigacja”, „Podstawy bezpiecznej eksploatacji masowców” czy cykl podręczników z zakresu planowania podróży statku morskiego. Profesor Jurdziński jest również autorem ponad 300 artykułów, prac badawczych, ekspertyz i recenzji, w tym recenzji o tytuł naukowy profesora i stopnie naukowe. 11 podręczników Profesora zostało wydanych w języku angielskim.
Nagrody, wyróżnienia, zasługi
Prof. dr inż. kpt. ż.w. Mirosław Jurdziński został odznaczony Brązowym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżami Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem za długoletnią służbę, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, srebrną i złotą odznaką „Zasłużony Pracownik Morza” oraz honorową odznaką ”Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”.
W 2019 roku Profesor Mirosław Jurdziński otrzymał prestiżową nagrodę Hevelius Award nadaną przez Poland Branch of The Nautical Institute podczas Konferencji TransNav 2019. Nagroda ta przyznawana jest w uznaniu za wybitny wkład w rozwój nawigacji.
Professor Emeritus
Prof. dr inż. kpt. ż.w. M. Jurdziński, mimo ukończenia w 2020 r. 90 lat, nadal jest aktywnym zawodowo nauczycielem akademickim, od 2021 roku zatrudnionym w Uniwersytecie Morskim w Gdyni na stanowisku Professor Emeritus. Po osiągnięciu wieku 70 lat wycofał się jedynie z aktywnego uczestnictwa w pracach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), Krajowego Ośrodka ds. IMO i Odwoławczej Izby Morskiej, poświęcając się całkowicie pracy naukowej i dydaktycznej oraz pisaniu podręczników akademickich z dziedziny nawigacji morskiej oraz planowania podróży i eksploatacji statku.
Od 2012 r. opublikował 5 podręczników akademickich: 2 w 2014 r. („Nawigacja Morska” oraz „Dewiacja i kompensacja morskich kompasów magnetycznych”) oraz po jednym w 2012, 2018 („Kotwiczenie dużych statków”) i 2020 r. („Procesy nawigacyjne w żegludze oceanicznej”). W ostatnim okresie napisał 29 artykułów naukowych, w tym 8 w czasopismach angielskojęzycznych indeksowanych w Web of Science.
Działalność na rzecz kultury i tradycji morskich
Dodatkowo, pełniąc społecznie do 2014 r. funkcję Prezesa Zarządu Towarzystwa Przyjaciół statku „Dar Pomorza” przyczynił się do zachowania dla przyszłych pokoleń tego statku muzeum jako obiektu kultury morskiej i dziedzictwa narodowego oraz do stworzenia warunków jego udostępniania w jak najszerszym zakresie dla publiczności. Realizował w ten sposób cele statutowe towarzystwa rozumiane jako forma podtrzymywania Polskich tradycji morskich oraz ważny element wychowania morskiego społeczeństwa, wspomagający rozwój wspólnot lokalnych, dla urzeczywistnienia idei Polski silnej na morzu i w pełni z niego korzystającej.
Współtwórca wyższego szkolnictwa morskiego w Polsce
Prof. dr. inż. kpt. ż.w. Mirosława Jurdzińskiego można śmiało uznać za współtwórcę wyższego szkolnictwa morskiego w Polsce. Stworzył fundamenty zarówno naukowe, jak i dydaktyczne, na których wychowały się całe pokolenia przyszłych ludzi morza w Polsce.
W 2021 roku Senat UMG za szczególne zasługi dla Uczelni rozpoczął procedurę nadania Profesorowi Mirosławowi Jurdzińskiemu tytułu Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Morskiego w Gdyni. Uchwałą Nr 111/XVII z dnia 31 marca 2022 r. Senat Uniwersytetu Morskie w Gdyni, w uznaniu wybitnych zasług w zakresie budowy podstaw i rozwoju szkolnictwa morskiego w Polsce, w tym Uniwersytetu Morskiego w Gdyni oraz istotny udział w tworzeniu polskiej szkoły nawigacji, nadał tytuł honorowy Doktora Honoris Causa prof. dr. inż. kpt. ż.w. Mirosławowi Jurdzińskiemu, wychowawcy wielu pokoleń oficerów Polskiej Marynarki Handlowej.
Promotorem doktoratu honorowego był prof. dr hab. Piotr Jędrzejowicz, a recenzentami: prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Stanisław Gucma z Akademii Morskiej w Szczecinie, prof. dr hab. inż. Andrzej Zdzisław Felski z Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, prof. dr hab. inż. Roman Smierzchalski z Politechniki Gdańskiej oraz prof. dr hab. inż. Cezary Specht z Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.
Uroczystość nadania godności i tytułu Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Morskiego w Gdyni odbyła się 21 czerwca 2022 r.